به نقل از «فرارو»

واکنش عباس عبدی به سامانه شفافیت شهرداری تهران

تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۰۸۲۶۲

سامانه شفافیت شهرداری تهران که برای شفاف‌کردن و شیشه‌ای‌شدن اقدامات این نهاد طراحی شده است، گویا خود به محل مناقشه و کدرکردن برداشت از موضوعاتی که در آن بارگذاری شده تبدیل شده است.

شرق در ادامه نوشت: سروصدای اخیر بر سر برخی قرارداد‌هایی که در این سامانه قرار گرفته، خود گواه آن است که هم روزنامه‌نگاران هنوز درنیافته‌اند چگونه از آن بهره لازم را ببرند و گزارش و تحلیلی بدهند که به فهم ماجرا کمک کند و هم خود سامانه ایراد‌های اساسی دارد که نمی‌گذارد برداشت درستی از آن صورت پذیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته خب محل سؤال است چرا این‌قدر دیر و چرا بعد از چند سال که این سامانه دارد چنین کاربردی و رو بازی می‌کند، برخی موضوعاتش برای برخی محل پرسش و مناقشه قرار گرفته است؟ با عباس عبدی از مواجهه روزنامه‌نگار با این پرسش‌ها و محل‌های تلاقی این روز‌ها سوال کرده‌ایم و اینکه روزنامه‌نگار چه باید بکند و شبه‌روزنامه‌نگار در چنین وضعیتی چطور خودش را نشان می‌دهد و از سوی دیگر نهاد‌هایی مثل شهرداری که چنین سامانه‌هایی دارند، چه مواجهه یا عکس‌العملی باید داشته باشند.

‌تفاوت شفافیت با افشاگری چیست؟ شفافیت و پاسخ‌گویی را چگونه باید مدیریت کرد تا تبدیل به مچ‌گیری و افشاگری نشود؟

افشاگری مربوط به مرحله پیشاشفافیت است. وقتی شفافیت وجود ندارد، عده‌ای می‌روند سراغ تحقیق و بررسی و اطلاعاتی را به دست می‌آورند و افشاگری می‌کنند.

اما وقتی شفافیت وجود دارد، افشاگری دیگر معنا ندارد و باید گزارش و تحلیل عینی و روشن بر اساس موارد شفاف‌شده تهیه و منتشر کرد. اگر یک نهاد خودش اطلاعات را منتشر کرده دیگر چه چیزی را باید افشاگری نامید؟ بنابراین باید انتظار داشت روزنامه‌نگاران و محققان از شفافیت اطلاعات استفاده کرده و گزارش‌های تحلیلی دقیق‌تری را بر اساس اطلاعات شفاف‌شده نگارش کنند.

‌وظیفه اخلاقی روزنامه‌نگاران در شرایط امروز که هر فرد به‌طور مستقل رسانه‌های خود را در شبکه‌های اجتماعی دارد، چیست؟

واقعیت این است که وظیفه اخلاقی روزنامه‌نگار، در درجه اول تعهد به حقیقت و واقعیت است. این مهم‌تر از هر چیز دیگری است. البته اصول دیگری هم وجود دارد که چیزی نیست جز رعایت منافع عمومی مردم، به‌طوری‌که ممکن است گاهی در تطبیق و تطابق کامل با حقیقت قرار نگیرد؛ برای مثال ممکن است حقیقتی وجود داشته باشد که سیلو‌های گندم کشور خالی شده است. این یک حقیقت است.

انتشار این خبر ممکن است مفید یا زیان‌بار باشد. مفید از این جهت که در مسئولان حساسیت ایجاد کند که برای واردات و تأمین گندم اقدام کنند، اما ممکن است زیان‌بار باشد و مردم را به سمت نانوایی روانه و قحطی تصنعی ایجاد کند؛ بنابراین درعین‌حال که حقیقتی وجود دارد ممکن است نکاتی فراتر از آن هم وجود داشته باشد که آن‌ها هم باید مورد توجه قرار گیرد.

انجام این وظیفه حرفه‌ای ربطی به اینکه در رسانه مستقل یا شبکه اجتماعی بنویسید یا یک روزنامه بنویسید ندارد، بلکه باید همه‌جا این اصول حفظ شود؛ اما وقتی یک خبرنگار در رسانه‌ای مثل روزنامه می‌نویسد، مسئولیت اخلاقی انتشار مطالبش نه‌تنها با خودش بلکه با سردبیر و مدیرمسئول نیز هست؛ اما در رسانه مستقل خودش این نظارت‌ها نیست و کل مسئولیت متوجه خودش است و در این حالت خبرنگاران باید بیشتر دقت کنند.

‌با توجه به درآمد‌های محدود در حوزه خبرنگاری و روزنامه‌نگاری، به نظر شما حضور این افراد در روابط‌عمومی‌ها چه تأثیری بر استقلال این قشر خواهد گذاشت؟

یقینا اثرات منفی دارد، ولی روزنامه‌نگارانی که در حوزه روابط‌عمومی فعالیت می‌کنند، باید نشان دهند در این حوزه مشغول هستند و کار روزنامه‌نگاری نمی‌کنند و پس از برگشتن به عرصه روزنامه‌نگاری لازم است حداقل‌های ضروری اصول این حرفه را همچنان رعایت کنند. ایفای نقش در دو بخش روزنامه‌نگاری و روابط‌عمومی برای یک شخص مشکلاتی خواهد داشت. همچنین مشکلات درآمد و بسیاری از مسائل دیگر نیز در این حرفه وجود دارد که منشأ این رفتارهاست و بر همگان روشن.

گاهی دیده شده است روزنامه‌نگاران مسائل و اختلافات شخصی خود را وارد عرصه حرفه‌ای و کاری خود کرده‌اند؛ برای مثال گفته می‌شود نقد قرارداد‌های خبرنگاران با شهرداری از سوی سایر فعالان این حوزه، یک تسویه‌حساب شخصی است؟

به‌طورکلی نمی‌توان به انگیزه‌های شخصی دیگران پرداخت. برای بنده مهم نیست هنگامی که یک نفر، شخص دیگری را نقد می‌کند چه انگیزه‌ای دارد؛ برای مثال اگر کسی من را نقد کند، به‌جای اینکه آن نقد را پاسخ دهم، نباید به‌دنبال انگیزه‌خوانی نقد او باشم که این فرد با چه انگیزه شخصی این صحبت را داشته. خب اصلا با انگیزه شخصی باشد، اشکالی ندارد.

اگر کار من نادرست است، به انگیزه شخص کار ندارم و ایرادی ندارد که نقد کند، در هر حال من باید از کار خودم دفاع کنم؛ بنابراین نمی‌توان منتقدان را از طریق انگیزه‌هایشان تخطئه کرد؛ برای نمونه روزنامه‌نگاران اصلاح‌طلب بیشتر اصولگرایان را مورد نقد قرار می‌دهند و برعکس، کسی نمی‌گوید انگیزه شخصی دارند. خب این‌ها دو گروه مختلف هستند که این کار را علیه یکدیگر انجام می‌دهند و ممکن است خودشان را کمتر نقد کنند و بالعکس.

اما یک نکته وجود دارد، هنگامی که شخص به یک مسئله توجه غیرمتعارفی نشان می‌دهد، اثرگذاری نقد خود را از دست می‌دهد و همه گمان می‌کنند او مسئله شخصی دارد و اعتبارش زایل می‌شود؛ بنابراین ما به جای اینکه به تخطئه انگیزه‌های افراد بپردازیم که واقعا قابل سنجش نیست، باید به اصل نقد آن‌ها توجه کنیم. استفاده ناقص از اطلاعات، حق شکایت و پیگیری برای صاحب محتوا و اطلاعات را ایجاد می‌کند.

در قضیه اخیر دیده شده افرادی با استفاده از سایت شفافیت و مخدوش‌کردن اطلاعات مندرج در این سایت، قصد حمله به شهرداری را دارند. چطور می‌توان هم از شفافیت اطلاعات دفاع کرد هم جلوی این قبیل امور را گرفت؟ با توجه به اینکه ایجاد شبهه با اعلام تنها رقم و عنوان قرارداد خیلی ساده‌تر از دفاع و روشن‌کردن اصل ماجراست؟

مشاهده سایت و انتشار محتوای آن ساده‌ترین اقدام است. وظیفه روزنامه‌نگار بعد از این مرحله است که با پیگیری و دنبال‌کردن محتوا به‌دنبال جزئیات باشد؛ برای مثال باید شرح دهد قرارداد موجود، چه موضوعی داشته و عملکرد طرف قرارداد چگونه بوده است. اگر اعتراضی به موضوع یا جزئیات آن دارد، در این مرحله عنوان کند. صرف منتشرکردن این اطلاعات و بیان یک عنوان کلی برای تأیید یا ردکردن آن کافی نیست.

برای اینکه موضوع شفاف‌تر شود، فرض کنید کسی پولی می‌گیرد که فیلم تبلیغاتی بسازد. ممکن است یک میلیارد ریال برای این کار دریافت کند. این احتمال هست که این مبلغ برای یک فیلم دو‌دقیقه‌ای باشد یا ۵۰ فیلم دو‌دقیقه‌ای. خب این فرق می‌کند، ولی در عنوان طرح یکسان نوشته می‌شود. این عدد برای فیلم یک‌دقیقه‌ای نامتعارف تلقی می‌شود، درحالی‌که برای تولید ۵۰ فیلم دودقیقه‌ای نامعقول نیست. برای همین در این موضوعات جزئیات خیلی مهم است. شنیدم درباره آقای مهرگان این نکته رعایت نشده که صد فیلم کوتاه یک‌دقیقه‌ای را یک فیلم یک‌دقیقه‌ای یا بیشتر اعلام کرده‌اند.

‌آیا این انحراف شفافیت نیست که تمرکز جریانی بر یک‌هزارم بودجه شهرداری برای یافتن تخلف باشد، حال آنکه اصل تخلفات در جایی دیگر رخ می‌دهد و جامعه باید به آن حساس شود؟

اول اینکه این موارد عجیب نیست و کم‌کم جا می‌افتد و باید از شفافیت دفاع و آن را تکمیل کرد؛ مثلا قرارداد‌ها را هم ضمیمه کرد و در مراحل پیشرفته‌تر عملکرد‌ها را هم اضافه کرد تا همه‌چیز روشن باشد؛ اما نکته‌ای که شما گفتید شاید به‌لحاظ احتجاجی گفتنش خوب است، ولی نمی‌توان به آن اتکا کرد.

شما فرض کنید من دروغی را گفته باشم و شخصی به من بگوید شما یک دروغ گفته‌اید؛ این نکته مهمی است که فرد مقابل فقط یک دروغ از من داشته و این در میان افراد بسیار دروغ‌گو یک نقطه مثبت است؛ اما من نمی‌توانم به او بگویم که برو و کسانی را که هزاران دروغ گفته‌اند، پیدا و نقد کن.

اگر کسی به یک مجموعه یک ایراد کوچک بگیرد، نشان می‌دهد ایراد‌های بزرگ را به آن وارد ندانسته و اگر بی‌خود به یک نهاد پیله کند، مخاطب نیز متوجه ماجرا می‌شود که این روزنامه‌نگار حاضر نیست به موضوعات مهم و اساسی بپردازد و صرفا به موضوعات کوچک و کم‌اهمیت پرداخته است. درهرحال مجموعه‌ای که به خود اعتماد دارد، باید از طرح ایراد‌های کوچک هم استقبال کند و آن‌ها را یا پاسخ دهد یا بپذیرد.

منبع: فرارو

کلیدواژه: عباس عبدی سامانه شفافیت شهرداری تهران روزنامه نگاران روزنامه نگاری روزنامه نگار انگیزه شخص برای مثال دقیقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۰۸۲۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز به کار سامانه نظارت و شفافیت اطلاعات و اسناد در صندوق ذخیره فرهنگیان

محسن احمدی، مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان اعلام کرد: در راستای یکپارچگی سازمانی، شفافیت حداکثری، نظارت هوشمند و انضباط مدیریتی به عنوان یکی از مطالبات و خواسته‌های فرهنگیان، " سامانه نظارت و شفافیت اطلاعات و اسناد صندوق ذخیره فرهنگیان" تحت عنوان «پنجره» امروز آغاز به کار کرد.

او ادامه داد: این سامانه، نخستین اقدام برای دستیابی به سیستم‌های کنترل هوشمند و از مهمترین زیرساخت‌های نوین و فناورانه برای مدیریت و نظارت همه جانبه و داده محور فعالیت هلدینگ‌ها و شرکت‌های تابعه صندوق ذخیره فرهنگیان محسوب می‌شود و به طور دقیق تر، این سامانه پنجره‌ای برای نظارت مستمر و آنلاین بر جریان اطلاعات و اسناد عملکردی هلدینگ‌ها و شرکت‌های تابعه است.

وی افزود: هدف از طراحی و تولید این سامانه، ساماندهی و حفظ اسناد و اطلاعات شرکت‌های زیر مجموعه صندوق، حفظ و توسعه شفافیت و آگاهی، حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران (فرهنگیان)، نظارت موثر بر حسن اجرای قوانین و مقررات، تسهیل فرآیند تهیه و افشای اطلاعات، ایجاد هماهنگی بین واحد‌های درون سازمانی و گام مثبتی در جهت پیشگیری از وقوع مشکلات است.

«پنجره» یک محصول دانش‌بنیان و بومی

مدیرعامل صندوق با اشاره به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های این مجموعه بزرگ اقتصادی اظهار داشت: پنجره محصولی است که به صورت کاملاً بومی و اختصاصی، توسط شرکت دانش‌بنیان پژوهش و نوآوری صنایع آموزشی از شرکت‌های تابعه صندوق ذخیره فرهنگیان طراحی و تولید شده است.

احمدی تاکید کرد: از آنجا که نظارت و شفافیت دو روی یک سکه هستند، این سامانه از طریق افزایش شفافیت، امکان پایش و ارزیابی دقیق، سریع و جامع برای کلیه ذینفعان را فراهم می‌کند.

ایجاد سامانه جامع صندوق ذخیره برای یکپارچگی سازمانی و افزایش انضباط مدیریتی و کنترلی

مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان با اشاره به اینکه سامانه پنجره، بخشی از برنامه و راهبرد جامع صندوق به منظور توسعه زیرساخت‌های نوین نظارتی و مدیریتی می‌باشد افزود هدف پنجره نظارت همه جانبه و داده‌محور بر فعالیت‌ها و عملکرد هلدینگ‌ها و شرکت‌های تابعه است.

احمدی در همین زمینه افزود: در تکمیل این رویکرد، سامانه یکپارچه برنامه، بودجه و عملکرد، با هدف پایش منظم میزان تحقق اهداف کمی و کیفی برنامه و بودجه سالیانه هر یک از هلدینگ‌ها و شرکت‌های تابعه و مقایسه با شاخص‌های مختلف در دستور کار قرار گرفته است.

توسعه و تکمیل سامانه جامع هوش تجاری در آینده نزدیک

مدیرعامل صندوق با اعلام اینکه ایجاد و راه اندازی سامانه جامع هوش تجاری (BI) اختصاصی صندوق ذخیره فرهنگیان نیز هدف گذاری شده است اظهار داشت: سامانه هوش تجاری به منظور کنترل متمرکز بر روی شاخص‌های قابل اندازه‌گیری مدیریتی و در شرکت‌های تابعه، تحلیل مبتنی بر داده و اطلاعات عملکرد شرکت‌ها و مقایسه با یکدیگر و شرکت‌های فعال در صنعت مشابه، احصاء چالش‌ها و مشکلات پیش روی شرکت‌ها و انجام اقدامات پیشگیرانه و پیش‌بینی روند درآمدزایی و سود و زیان بنگاه‌های اقتصادی در حال تکمیل و توسعه است.

وی بیان کرد: اعمال مدیریت اثربخش‌تر و افزایش بهره‌وری سازمانی در تمام زنجیره ارزش اقتصادی صندوق ذخیره فرهنگیان از مزایای این سامانه است که در آینده نزدیک در چند فاز طراحی شده و در صندوق استقرار خواهد یافت.

امکان نظارت دقیق و برخط ذینفعان بر کلیه فعالیت‌های صندوق

محسن احمدی همچنین اظهار داشت: در بخش حقوقی نیز سامانه مدیریت امور دعاوی با هدف نظارت اثربخش بر پرونده‌های حقوقی شرکت‌ها و به اشتراک‌گذاری درس‌آموخته‌های شرکت‌ها با یکدیگر پیش‌بینی شده است.

وی در پایان تصریح کرد: این سامانه‌ها که در مجموع سیستم نظارتی و شفافیت صندوق ذخیره فرهنگیان را تشکیل می‌دهند، ابزار بسیار مهمی در اختیار کلیه ذینفعان به ویژه فرهنگیان عزیز خواهد بود تا از این طریق بر دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری این مجموعه عظیم اقتصادی نظارت و کنترل دقیق داشته باشند.

مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان درخصوص چگونگی دسترسی به سامانه هوشمند پنجره خاطرنشان کرد: بعد از تکمیل مرحله ورود داده‌ها و اطلاعات به این سیستم و طی یک زمان بندی مشخص بتدریج همه ذی نفعان به اطلاعات سامانه پنجره دسترسی خواهند داشت.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی آموزش و پرورش